جمهوری بلغارستان

کلیات: 

سرزمین بلغارستان در جنوب قاره اروپا در قسمت جنوب شرقی شبه جزیره بالکان و جنوب رود دانوب قرار دارد. 

مساحت بلغارستان 110911 کیلومتر مربع و از شمال به رومانی ( رود دانوب بخش اعظم مرز دو کشور را تشکیل می دهد ) از غرب به صربستان و مونته نگرو و مقدونیه و از جنوب به یونان و ترکیه و از شرق به دریای سیاه محدود می شود. یک سوم کشور بلغارستان را کوهها فرا گرفته‏اند و دو سوم دیگر از دشتها و مراتع و جنگلهاى سرسبز پوشیده شده است. قسمت عمده بلغارستان داراى آب و هواى بّرى معتدل است. این کشور از نظر وضع آب و هوایى مرطوب, تابستانهاى آن نسبتاً گرم و زمستان‏هایش سرد است.  

جمعیت بلغارستان در حدود 7 میلیون و سیصد و سی هزار نفر است که از این تعداد 3566767 نفر مذکر و 3760457 مونث و 534900 نفر در شهر و 2002324 نفر در روستا زندگی می کنند. پایتخت بلغارستان شهر صوفیه با بیش از یک میلیون ودویست هزار نفر جمعیت می باشد. 

بر طبق آمار رسمی اعلام شده 85درصد جمعیت بلغارستان مسیحی ارتدوکس و 12درصد نیز مسلمان هستند. الباقی نیز اقلیت کولی, مقدونی, ارمنی, روس, یونانی و ... هستند. شهرهای مهم بلغارستان: پلودیو   ( 506277 نفر ), وارنا ( 396695 ), روسه (179565) و بورگاس ( 310571) می باشد. مهمترین بنادر بلغارستان در شهرهای وارنا و بورگاس هستند و رودخانه دانوب نیز تنها رودخانه قابل کشتیرانی است که خود دارای سه بندر ویژه ( روسه, سویتو, ویدن) می باشد. از لحاظ حمل و نقل هوائی نیز بلغارستان دارای چهار فرودگاه در شهرهای صوفیا, بورگاس, وارنا و  پلودیو بوده, ودر پایان سال2006 فرودگاه بین المللی در صوفیه افتتاح گردید. زبان رسمی مردم بلغارستان بلغاری است. بلغارستان بلحاظ سیستم حکومتی یک جمهوری پارلمانی محسوب می شود که در آن قدرت بین سه قوای مجریه, مقننه و قضائیه تقسیم شده است.

بلغارستان عضو اتحادیه اروپا، سازمان ملل, ناتو، سازمان امنیت و همکاری اروپا است. 

نگاهی به روابط دو جانبه: 

سابقه روابط دیپلماتیک  ایران و بلغارستان به حدود 125 سال می رسد. در واقع ایران اولین کشور آسیایی بوده که دولت بلغارستان را به رسمیت شناخته است. 

پس از پیروزی انقلاب اسلامی, بلغارستان از جمله اولین کشورهایی بود که جمهوری اسلامی ایران را برسمیت شناخت

ساختار حکومت:

جمهوری بلغارستان به لحاظ سیستم حکومتی , دموکراسی پارلمانی محسوب می شود که در آن قدرت میان سه قوه مجریه, مقننه و قضائیه تقسیم شده است.

ریاست جمهوری

رییس کشور , شخص رییس جمهور است که برای یک دوره پنج ساله با رای مستقیم مردم انتخاب می شود. انتخاب رییس جمهور برای دو دوره متوالی بلامانع است. وی عالیترین مقام رسمی و نماد وحدت ملی و معرف کشور در مناسبات خارجی به حساب می آید.  رئیس جمهور مسئولیت انتصاب نخست وزیر , که از حمایت اکثریتی در پارلمان برخوردار است را به عهده دارد. رییس جمهور فعلی بلغارستان , رومن رادف می باشد که از 22 ژانویه 2022 برای دومین بار متوالی بر کرسی ریاست جمهوری تکیه زده است.

پارلمان

جمهوری بلغارستان دارای یک نظام پارلمانی است. پارلمان این کشور از 240 کرسی برخوردار می باشد. نامزدهای معرفی شده احزاب گوناگون در انتخابات عمومی پارلمانی شرکت می کنند و با سهمیه آرای احزاب و بر اساس سیستم انتخاباتی تناسبی , برای مدت 4 سال وارد پارلمان می شوند

نخست وزیر , رییس دولت است. این مقام بعد از برگزاری انتخابات پارلمانی در کشور , معرفی می گردد. معمولاً نخست وزیر از حزبی در پارلمان انتخاب می شود که  دارای حضور و رای اکثریتی در پارلمان باشد. در عین حال در بسیاری از اوقات , نخست وزیر می تواند نخست وزیر دولتی ائتلافی , نخست وزیر دولتی کارشناسی و یا نخست وزیر دولت اقلیتی باشد. در همه حال این شخص باید از پشتوانه رای اکثریتی پارلمان برخوردار باشد. 

آخرین انتخابات عمومی پارلمانی بلغارستان در اواخر سال 2021 برگزار شد که منجر به روی کار آمدن 47 امین پارلمان ملی در بلغارستان شد؛ البته این پارلمان عمر درازی نداشت و به دلیل سقوط دولت و عدم موفقیت احزاب در شکل دهی به دولت جدید به دستور رئیس جمهور بلغار در جولای 2022 منحل شد. تاریخ برگزاری انتخابات پارلمانی جدید 2 اکتبر 2022 در نظر گرفته شده است. 

  هر حزب یا ائتلاف برای ورود به پارلمان  باید حد اقل 4 درصد از آرای کل را کسب کند.

روابط سیاسی دو کشور ایران و بلغارستان: 

 سابقه روابط دیپلماتیک دو کشور ,  به بیش از 125 سال پیش بر می گردد. سال 2017 , 120 امین سالگرد روابط سیاسی دو کشور طی مراسم هایی در کشور بلغارستان جشن گرفته شد. در نظر است 125 امین سالگرد برقراری روابط دو کشور نیز طی مراسمی در پایتخت دو کشور گرامی داشته شود. ایران از جمله اولین کشورهای آسیایی بوده است که پس از استقلال بلغارستان آن کشور را به رسمیت شناخته است. 

پس از پیروزی انقلاب اسلامی, بلغارستان نیز از جمله اولین کشورهای اروپایی بود که جمهوری اسلامی ایران را برسمیت شناخت. دو کشور همواره از روابط سنتی توام با احترام و دوستانه برخورد بوده اند و نشانه ای از خصوصمت و دشمنی دو جانبه دیده نشده است. فرضیه هم ریشه ای نژادی مردم بلغارستان و ایران  که توسط برخی از دانشمندان بلغاری ارائه شده است , حس بسیار خوبی را در میان مردم بلغارستان نسبت به مردم و نژاد ایرانی برانگیخته و از لحاظ فرهنگی و تمدنی , بسیاری از مردم و فرهیختگان بلغاری با نگاه احترام آمیز و ستودنی به ایرانیان و تاریخ کهن آن می نگرند.

اهمیت مناسبات جمهوری اسلامی ایران و جمهوری بلغارستان

موقعیت خاص جغرافیایی و اهمیت استراتژیکی راههای ترانزیتی بلغارستان برای دسترسی ایران به اروپا

عضویت بلغارستان در اتحادیه اروپا

نقش بلغارستان در انتقال انرژی از منطقه آسیای میانه و قفقاز به اروپای غربی 

گشایش و دستیابی به بازار بلغارستان و سپس منطقه بالکان 

صدورکالا و خدمات فنی و مهندسی کشورمان به این منطقه و اروپا وجود جمعیت قابل توجه مسلمان در بلغارستان